KÜÇÜK HÜCRELİ DIŞI AKCİĞER KANSERİNDE KANNABİNOİD 1 RESEPTÖR AGONİSTİ ARAŞİDONİLSİKLOPROPİLAMİD (ACPA)
Arş. Gör. Özge Boyacıoğlu,
Prof.Dr. Petek Korkusuz,
Prof.Dr.Erem Bilensoy,
Dr.Öğr.Üyesi Elif Bilgiç,
Öğr.Gör.Dr. Cem Varan,
Prof.Dr. Emirhan Nemutlu
Hacettepe Üniversitesi / Atılım Üniversitesi Biyomühendislik Anabilim Dalı, Temel Tıp Bilimleri Bölümü Histoloji ve Embriyoloji Anabilim Dalı,Farmasötik Teknoloji Anabilim Dalı, Analitik Kimya Anabilim Dalı
| TR PATENT NO | US | EP | PCT | GTIP |
| 2019/12451 | * | * | * | 300490 / Terapötik veya profilaktik amaçlı karışık veya karışık ürünlerden oluşan ilaçlar |
Buluş, sentetik kannabinoid agonisti Araşidonilsiklopropilamid (ACPA) ile ilk kez küçük hücreli dışı akciğer adenokarsinomunun kannabinoid reseptörü aracılı yolak üzerinden hedeflenmesi ile ilgilidir.
*Erlotinib,Gefitinib,Vandetanib,Dacomitinib,Icotinib,Afatinib,Bevacizumab,Crizotinib ve Ceritinib adlı 9 hedeflenmiş tedavi ajanı günümüzde klinik uygulamalarda ileri evre veya metastatik küçük hücreli dışı akciğer kanseri tedavisi için kullanılmaktadır.* Fakat bu ilaçlar pek çok hasta üzerinde çeşitli yan etkilere neden olmaktadır. *Tedavi sürecinde hasta konsantrasyon ve hafıza ile ilişkili problemler yaşayabilmektedir.* Ayrıca hem hasatlığın hem de alınan ilaçların etkisi ile yorgunluk,bulantı ve kusma, kas ve sinir sisteminde meydana gelen değişiklikler en sık görülen yan etkiler olarak bilinmektedir. *Kemoterapi sürecinde kıl köklerinin zayıflamasına bağlı olarak saç kaybı yaşanması, vücutta oluşan ağrı hissi ve enfeksiyon riskinin artması tedavi sürecini zorlaştırabilen unsurlardan sadece birkaçıdır.
* Buluş ile, ACPA’nın farklı dozlarda in vitro ortamda kannabinoid (CB) reseptörlerini eksprese ettiği bilinen küçük hücreli dışı akciğer kanseri hatları üzerindeki antiproliferatif etkisi ve etkili doz tespitinin yapılmış, CB1 reseptör agonisti ACPA’nın stabilitesi ve uzun süreli sabit salımını sağlayabilecek nanobiyomühendislik temelli ACPA-PCL nanopartiküler salım sistemi geliştirilmiştir. * Buluşla birlikte moralitesi çok yüksek ve küratif tedavisi bulunmayan akciğer kanseri için moleküler düzeyde etkili ve güvenli doz penceresi belirlenmiş yeni bir molekülün kontrollü salımıyla tek başına ya da diğer tedavi protokolleriyle uygulanabilecek inovatif bir ilaç adayı sunulmaktadır. * Klinikte agresif veya yüksek evreli tümörlerde tedavi etkinliğini artırabilecek ve süresini kısaltabilecek bir yöntem geliştirilebilecektir.
Küresel kannabionid pazarının 2016 yılında 7,7 milyar dolar olduğu ve tahmin döneminde %37’lik bir artış ile 2023 yılında 65 milyar dolar seviyesine ulaşması beklenmektedir. Büyüme oranı çeşitli ülkelerin tıbbi alanda kullanım durumuna göre değişiklik göstermektedir. Kilit oyunuclar arasında; BOL Pharma, Tilray, Medreleaf Corporation, Aurora Cannabis, Inc, Canopy Growth Corporation, Insys Therapeutics, Inc, Aphria, Inc, MGC Pharmaceuticals Limited, GW Pharmaceuticals, plc, Medical Marijuana Inc, Scotts Miracle-Gro Co., Aphria A.Ş, MedReLeaf Corp., Cara Therapeutics Inc.
TRL 4